Po pierwsze doświadczenie lęku czy strachu jest nieprzyjemnym, ale naturalnym uczuciem. Zadaniem lęku jest pomóc naszemu organizmowi przetrwać. Może być jednak tak, że odczuwany lęk jest zbyt silny lub pojawia się w nieadekwatnych momentach utrudniając codzienne funkcjonowanie.
Jak sobie radzić z lękiem?
1. Spróbuj zrozumieć swoje emocje
Zadaj sobie pytanie czego właściwie się boisz? Co powoduje Twój lęk? Czy ten lęk ma jakieś konkretne źródło? W jakich sytuacjach się pojawia ten lęk? W reakcji na jakie sytuacje? A może pojawia się w najmniej oczekiwanym momencie? Identyfikacja rodzaju lęku pomoże znaleźć odpowiednie strategie radzenia sobie z nim.
Strach czy lęk
W języku potocznym używamy tych pojęć zamiennie. Jednak jest pomiędzy nimi pewna różnica. Strach – nazywa reakcję na realne zagrożenie np. w sytuacji kiedy idziemy ulicą i spotykamy pobudzonego człowieka z nożem w ręku. Strach jest w pełni zrozumiałą, adekwatną reakcją na taką sytuację. Lęk – możemy odczuwać w sytuacji, kiedy nie wiemy do końca czego się boimy np. jedziemy autobusem i nagle pojawia się to odczucie: lęk – z towarzyszącymi mu procesami poznawczymi i reakcjami fizjologicznymi, ale nie widzimy konkretnego zagrożenia. Możemy odczuwać np. lęk przed egzaminem – sam egzamin jest realny, może być ważnym w danej chwili wydarzeniem w życiu. Ale nasze emocje, doświadczanie lęku często wynikają ze zbyt dużego znaczenia, które przypiszemy jakiemuś wydarzeniu.
Zadaj sobie pytanie: co emocja, której doświadczasz do Ciebie mówi? Jeśli potraktujesz swój strach/ lęk jak alarm – to czy jest to alarm, który informuje o konkretnym zagrożeniu czy uruchamia się z innych przyczyn?
2. Opanuj swój lęk: naucz się relaksować
Pomocne w opanowaniu lęku mogą być ćwiczenia technik relaksacyjnych oraz technik oddechowych. Znajomość technik oddechowych może pomóc w wyciszeniu się, może zapobiegać hiperwentylacji i narastaniu lęku. Jedną z najbardziej pomocnych technik w sytuacji stresu czy zaczynającego się napadu paniki jest oddychanie do papierowej torebki. Nauka napinania i rozluźniania mięśni, świadomość swojego ciała, umiejętność pozwalania sobie na rozluźnienie mięśni np. na drżenie mogą skutecznie przyczynić się do zmniejszenia napięcia i obniżenia doświadczanego lęku.
3. Opanuj swój lęk: naucz się odpoczywać
W radzeniu sobie z lękiem bardzo ważna jest umiejętność odpoczywania i rozluźniania się. Przydatna jest umiejętność zaplanowania czasu dla siebie, czasu na odpoczynek i nicnierobienie. Pomocna może być umiarkowana aktywność fizyczna: spacery, pływanie, ale też czasem warto pozwolić sobie na leżenie w jacuzzi czy na leżaku. Czasem pomocne może być zajmowanie się rzeczami, które sprawiają przyjemność jak np. słuchanie muzyki, czytanie książki, taniec, malowanie czy rozmowy z innymi.
4. Opanuj swój lęk: zadbaj o siebie
W radzeniu sobie z lękiem może pomóc zadbanie racjonalne odżywianie i odpowiednią ilość snu. Bywa, że doświadczanie lęku prowadzi do nadmiernego spożywania przetworzonej, niezdrowej żywności. Zwróć uwagę, że niedobór niektórych witamin może objawiać się problemami z pamięcią, problemami z układem nerwowym, drżeniem mięśni, zmęczeniem. Zauważ w jaki sposób się odżywiasz czy dostarczasz sobie odpowiednich ilości składników odżywczych i witamin.
Skonfrontuj się ze swoim lękiem i działaj
Czasem lęk może paraliżować działania. W radzeniu sobie z lękiem ważne jest podejmowanie działań pomimo lęku. Jeśli jakaś sytuacja powoduje lęk to unikanie tej sytuacji pomaga odczuć ulgę, ale tylko na chwilę. Jeśli unikamy lęk rośnie w siłę. Podejmowanie działania pomimo lęku jest kluczowe dla pokonywania go. Jeśli stopniowo podejmujemy działania, których się obawiamy zmniejsza się reakcja lękowa i zwiększa nasza pewność siebie.
Poszukaj wsparcia
Nie bój się poprosić o wsparcie i pomoc w radzeniu sobie z lękiem. Może to być terapeuta, grupa wsparcia, przyjaciele. Dzielenie się swoimi obawami z innymi może nie tylko złagodzić uczucie izolacji, ale także dostarczyć nowych perspektyw i strategii radzenia sobie.
